Blog

Leczenie osteopatyczne pacjentów chorych na astmę, POCHP oraz inne choroby płuc.

Przez: Jan Jaśkowski

Astma, POCHP – przewlekła obturacyjna choroba płuc – oraz wiele innych chorób płuc charakteryzuje się przewlekłym zapaleniem dróg oddechowych. To zapalenie wywołuje takie objawy jak duszność, ściskanie w klatce piersiowej czy świszczący oddech. 

Układ oddechowy tworzą tchawica i oskrzela, płuca i opłucne, naczynia krwionośne i limfatyczne oraz nerwy unerwiające te struktury. Wszystkie te struktury znajdują się w klatce złożonej z kręgosłupa, żeber, mostka i przepony oddechowej oraz powięzi.   

Do prawidłowego oddychania konieczne są:

  1. Odpowiedni przepływ krwi
  2. Niezaburzone unerwienie
  3. Odpowiednie środowisko biochemiczne
  4. Swobodny przepływ limfy
  5. Prawidłowa biomechanika struktur mięśniowo-szkieletowych. 

Prawidłowa biomechanika struktur mięśniowo – szkieletowych to przede wszystkim odpowiednia ruchomość kręgosłupa. Przepona oddechowa – główny mięsień oddechowy ma swój przyczep na kręgosłupie. Żebra przyczepiają się do kręgosłupa. Nerwy zaopatrujące płuca i oskrzela mają swój początek w kręgosłupie. Zaburzenie ruchomości kręgosłupa ma zatem wpływ na wszystkie aspekty oddychania. Przy ograniczonej ruchomości kręgosłupa praca przepony oddechowej jest mniej efektywna. To powoduje nie tylko gorszą wentylację płuc, ale również wpływa na przepływ krwi i limfy. Zaburzenie przepływu limfy może prowadzić do nagromadzenia w płucach i oskrzelach alergenów potencjalnie wywołujących ataki astmy. Ponadto spowalnia proces usuwania śluzu z układu oddechowego. Nadmiar śluzu utrudnia proces wentylacji płuc i wymiany gazowej w płucach. 

Nadmierna kifoza kręgosłupa piersiowego znacząco ogranicza ruchomość żeber. Ograniczenie to także ma wpływ na wentylację płuc oraz przepływ krwi i limfy. 

Leczenie chorób płuc, zwłaszcza przewlekłych stanowi poważne wyzwanie dla lekarzy. Leczenie osteopatyczne nie wyleczy chorych z astmy czy POCHP. Ma jednak znaczący wpływ na jakość życia pacjentów. Leczenie to ma na celu zwiększenie ruchomości kręgosłupa, a co się z tym wiąże usprawnienie wentylacji płuc. Poprzez efektywniejszą pracę przepony oddechowej i żeber pacjentom łatwiej się oddycha. Zwiększa się także przepływ krwi i limfy. 

Dodatkowo osteopaci zwiększają ruchomość stawów barkowych i ramienia co poprawia pracę mięśni piersiowych funkcjonujących jako dodatkowe mięśnie oddechowe. 

Badania naukowe wykazały, że leczenie osteopatyczne zwiększa szczytowy przepływ wydechowy od 25% do nawet 70% u dzieci chorych na astmę. 

Inne badania wykazały, ze chorzy na astmę leczeni dodatkowo przez osteopatów zużywali mniej leków a czuli się lepiej niż chorzy leczeni tylko farmakologicznie. 

Jednak najlepszym dowodem skuteczności leczenia osteopatycznego chorych na choroby płuc jest przypadek epidemii grypy z 1918 roku. W USA umieralność chorych na zapalenie płuc jako powikłanie pogrypowe w czasie tej epidemii wynosiła 30-60% w szpitalach prowadzonych przez lekarzy medycyny, a jedynie 10% w szpitalach prowadzonych przez osteopatów. To jednoznacznie dowodzi, że leczenie osteopatyczne w połączeniu z farmakoterapią jest skuteczniejsze niż sama farmakoterapia.   

Peter A. Guiney, DO; Rick Chou, DO; Andrea Vianna, MD; Jay Lovenheim, DO

Effects of Osteopathic Manipulative Treatment on Pediatric Patients With Asthma: A Randomized Controlled Trial

The Journal of the American Osteopathic Association, January 2005, Vol. 105, 7-12.

Osteopathy and Influenza.